22 kwietnia 2020

Składowanie i transport pap

1. Rolki papy należy przechowywać w pomieszczeniach krytych chroniących je przed zmiennymi warunkami atmosferycznymi, a przede wszystkim przed działaniem promieni słonecznych i zbyt mocnym nagrzaniem
2. Rolki można magazynować w odległości co najmniej 120 cm od grzejników.
3. Rolki powinny być magazynowane na równym podłożu w pozycji stojącej w jednej warstwie, zabezpieczone przed przewracaniem się i uszkodzeniem.
4. Rolki są opakowane w zafoliowane europalety.
5. W czasie transportu należy przestrzegać przepisów bezpieczeństwa przewozowego.
6. Rolki papy podczas transportu należy układać w jednej warstwie w pozycji stojącej, zabezpieczone przed przewracaniem się i uszkodzeniem. Należy je układać w sposób uniemożliwiający przemieszczanie się.

Sprzęt i narzędzia

Do wykonania pokrycia dachowego w technologii pap termozgrzewalnych LEMBIT niezbędne są:

• palnik gazowy jednodyszowy z wężem,
• mały palnik do obróbek dekarskich,
• palnik gazowy dwudyszowy z wężem (np. w przypadku zgrzewania dużych powierzchni),
• butla z gazem technicznym propan-butan lub propan,
• szpachelka dekarska (tzw. koci język),
• nóż do cięcia papy,
• wałek dociskowy mały z silikonową rolką do obróbek dekarskich,
• wałek dociskowy duży do wykonywania prawidłowego wypływu masy asfaltowej na zakładzie podłużnym papy w jednej warstwie,
• przyrząd do rozwijania rolki papy podczas zgrzewania (tzw. laską dekarską),
• obuwie z grubą podeszwą umożliwiającą chodzenie po rozgrzanej papie (płaska podeszwa)
• odzież robocza stosowna do pory roku,
• rękawice ochronne skórzane,
• uprząż do pracy na wysokościach.

Wąż do palników gazowych powinien mieć długość min. 15 m, aby umożliwiał swobodne poruszanie się z palnikiem bez częstego przestawiania butli gazowej. Butle gazowe powinny ważyć 11 kg lub 33 kg Zjawisko szronienia butli gazowych (szczególnie 11 kg) w warunkach znacznego wydatku gazu jest zjawiskiem naturalnym, należy wyposażyć się w np. ogrzewacze butli. Szpachelka dekarska służy do ukosowania zgrzewów i ich wygładzania oraz do sprawdzania poprawności wykonanych spoin. Pracownik mający doświadczenie przy zgrzewaniu papy i wykańczaniu poszczególnych detali praktycznie nie dotyka ręką papy, lecz posługuje się w tym celu szpachelką. Podczas wykonywania prac hydroizolacyjnych w technologii pap termozgrzewalnych na dachu powinien znajdować się sprzęt gaśniczy w postaci:

• podręcznego sprzętu gaśniczego typu gaśnic,
• koca gaśniczego,
• np. pojemnika z wodą i z piaskiem,
• oraz apteczki pierwszej pomocy.

Podłoża – część nośna przekrycia dachowego.

Podłoże powinno być równe co ma istotny wpływ na prawidłowy spływ wody, przyczepność papy do podłoża i estetykę wykonania pokrycia. Podłoża powinny być odpowiednio zdylatowane, zaleca się aby styki podłoża z elementami wystającymi ponad powierzchnię dachu były złagodzone elementem ukosującym typu IZOKLIN (trójkątna listwa styropianowa), Sztywność i wytrzymałość podłoża powinna umożliwiać przeniesienie przewidzianych obciążeń w czasie eksploatacji dachu i w czasie robót hydroizolacyjnych, przed ułożeniem pokrycia podłoże powinno być oczyszczone z kurzu i obcych zanieczyszczeń oraz zagruntowane roztworem asfaltowym, np. LEMPLAST SUPER GRUNT SBS.

Należy również przewidzieć odpowiednią ilość, rozmieszczenie i poziom osadzenia otworów odwadniających (wpusty dachowe grawitacyjne lub podciśnieniowe) oraz w razie konieczności możliwość wstawienia kominków wentylacyjnych. Podłoża betonowe i np. z zaprawy cementowej muszą być dojrzałe i uzyskać przed ułożeniem pokrycia papowego wilgotność mniejszą niż 6%. W przypadku wilgotności wyższej należy się liczyć z obniżoną przyczepnością ułożonej papy, a w dalszej perspektywie z powstawaniem pęcherzy na pokryciu, co jest naturalnym zjawiskiem odspojenia od wilgotnego betonu szczelnej hydroizolacji bitumicznej. Zjawisko to występuje w okresie dużej wilgotności względnej powietrza, a więc podczas prac prowadzonych wiosnę i jesienią, oraz kiedy zaraz po wylaniu świeżego betonu (brak jego sezonowania) zastosuje się hydroizolację.

Do części nośnych przekryć zalicza się podłoża wykonane z desek lub blachy trapezowej. Na dachy stabilne wymiarowo (żelbetowe, płyty panwiowe i inne), nie podlegające drganiom, osiadaniu, na budynkach położonych poza strefami szkód górniczych, można używać pap każdego rodzaju, a więc na osnowach z welonu szklanego, tkaniny szklanej i włókniny poliestrowej – (daje większą swobodę wyboru wkładki, ale nigdy tylko szklanej w więcej niż jednej warstwie) – warunek tzw. mieszania wkładek w doborze pap. W przypadku, kiedy zachodzi podejrzenie, że połać dachowa będzie podlegać ruchom dynamicznym od osiadania, ruchom termicznym oraz będzie pracować pod wpływem działania promieni słonecznych (podłoże blaszane, stalowa konstrukcja budynku, termoizolacja, deski rozszerzają się), należy stosować papy na osnowie z włókniny poliestrowej posiadającej min. 40% rozciągliwości względnej (wykonując próbę rozciągania papy dla tego przypadku, 1mb rozciągnie się o co najmniej 4cm).

Termoizolacja

Wymagana jest taka jej wytrzymałość oraz sztywność, aby pod wpływem przewidywanych nacisków zewnętrznych nie następowały uszkodzenia pokrycia dachowego. Wymagania takie spełnione są przez:

• płyty styropianowe odmiany EPS, XPS,
• płyty warstwowe ze styropianu EPS oklejonego papą podkładową tzw. laminowane płyty styropianowe,
• płyty z wełny mineralnej lub szklanej,
• płyty pianki PIR,
• innego rodzaju docieplenia, dopuszczone do stosowania pod krycie materiałami bitumicznymi. Płyt izolacji termicznej powinny być zabezpieczone przed zawilgoceniem (np. przelotne opady) przez niezwłoczne ułożenie na nich warstwy z papy podkładowej. W przypadku płyt laminowanych jednostronnie należy mocować do podłoża za pomocą łączników mechanicznych lub przykleić klejem bitumicznym lub poliuretanowym trwale plastycznym (klej nanosi się zgodnie z instrukcją stosowania). W przypadku klejenia klejem, w strefie brzegowej i narożnej dachu, płyty należy dodatkowo domocować przy pomocy łączników mechanicznych.

Podstawowe zasady wykonawcze

1. Przed przystąpieniem do wykonywania nowego pokrycia lub remontu starego trzeba zapoznać się ze stanem dachu i dokonać wyboru odpowiednich materiałów oraz zdecydować o konieczności wentylacji (szczególnie przy remoncie starych, często zawilgoconych, pokryć papowych).

2. Przed przystąpieniem do prac należy dokonać pomiarów połaci dachowej, sprawdzić poziomy osadzenia wpustów dachowych, wielkość spadków dachu oraz ilość przerw dylatacyjnych i na tej podstawie precyzyjnie rozplanować rozłożenie poszczególnych pasów papy na powierzchni dachu. Wskazane jest wykonanie podręcznego projektu pokrycia z rozplanowaniem pasów papy szczególnie przy bardziej skomplikowanych kształtach dachu. Dokładne zaplanowanie prac pozwoli na optymalne wykorzystanie materiałów.
3. Prace z użyciem pap termozgrzewalnych można prowadzić w temperaturze nie niższej niż:
   0° C w przypadku pap modyfikowanych SBS,
   +5°C w przypadku pap oksydowanych.
   Temperatury stosowania pap termozgrzewalnych można obniżyć pod warunkiem, że rolki będą magazynowane w pomieszczeniach ogrzewanych (ok. +20ˇC) i wynoszonych na dach bezpośrednio przed zgrzaniem.

4. Nie należy prowadzić prac dekarskich w przypadku mokrej powierzchni dachu, jej oblodzenia, podczas opadów atmosferycznych oraz przy silnym wietrze.
5. Roboty dekarskie rozpoczyna się od osadzenia dybli drewnianych, rynhaków i innego oprzyrządowania np. wpusty dachowe, a także od wstępnego wykonania obróbek detali dachowych (ogniomurów, kominów, świetlików itp.) z zastosowaniem termozgrzewalnej papy podkładowej.

6. Przy pochyleniach połaci dachowej 2%- 10% (definicja dachu płaskiego) bryty pap należy układać prostopadle do okapu, ze względu na pojawiających się zastoin wody w sąsiedztwie zakładów poprzecznych oraz podłużnych. Sposób układania eliminuje pojawiającą się zastoinę wody wzdłuż zakładu podłużnego. Natomiast przy pochyleniach dachu powyżej 10% papy można układać pasami równoległymi do okapu, zaś przy wyższych spadkach pasami prostopadłymi do okapu (z uwagi na spowodowaną dużą masą bitumiczną możliwość osuwania się pasów brytów pap podczas zgrzewania – oraz jak w przypadku dachu płaskiego). Minimalny spadek dachu powinien być taki, aby nawet po ugięciu elementów konstrukcyjnych umożliwiał skuteczne odprowadzenie wody. Z tego też względu nachylenie połaci dachowej nie powinno być mniejsze niż 1%, ale zaleca się, aby tam gdzie jest to możliwe przewidzieć większe spadki.

7. Przed ułożeniem papy należy ją rozwinąć w miejscu, w którym będzie zgrzewana, a następnie po przymiarce (z uwzględnieniem zakładu) i ewentualnym koniecznym przycięciu zwinąć ją z dwóch końców do środka. Miejsce zakładu poprzecznego na ułożonej wcześniej papie (z którym łączona będzie rozwijana rolka) należy podgrzać palnikiem i przeciągnąć szpachelką w celu wtopienia posypki na całej szerokości zakładu (12-15 cm). Obróbki dekarskie pionowe należy wykonać papą ciętą z metra, nie dopuszcza się wywijanie bezpośrednio z połaci dachowej brytu papy na obróbkę pionową.

8. Zasadnicza operacja zgrzewania polega na rozgrzaniu palnikiem podłoża oraz spodniej warstwy papy aż do momentu zauważalnego wypływu asfaltu z jednoczesnym powolnym i równomiernym rozwijaniem rolki. Pracownik wykonuje tę czynność, cofając się przed rozwijaną rolką. Miarą jakości zgrzewu jest wypływ masy asfaltowej o szerokości 0,5-1,0 cm na całej długości zgrzewu (zakład poprzeczny oraz podłużny). W przypadku gdy wypływ nie pojawi się samoistnie wzdłuż brzegu rolki, należy docisnąć zakład, używając wałka dociskowego z silikonową rolką. Siłę docisku rolki do papy należy tak dobrać, aby pojawił się wypływ masy o żądanej szerokości. Silny wiatr lub zmienna prędkość przesuwania rolki może powodować zbyt duży lub niejednakowej szerokości wypływ masy. Brak wypływu masy asfaltowej świadczy o niefachowym zgrzaniu papy oraz prowadzić może do nieszczelności hydroizolacji.

9. Arkusze pap należy łączyć ze sobą na zakłady: – podłużny 8 lub 10 cm, – poprzeczny 12-15 cm. Zakłady powinny być wykonywane zgodnie z kierunkiem spływu wody i zgodnie z kierunkiem najczęściej występujących w okolicy wiatrów. Zakłady należy wykonywać ze szczególną starannością. Po ułożeniu kilku rolek i ich wystudzeniu należy sprawdzić prawidłowość wykonania zgrzewów. Miejsca źle zgrzane należy podgrzać (po uprzednim odchyleniu papy) i ponownie skleić na gorąco. Wypływy masy asfaltowej można posypać posypką w kolorze pokrycia w celu poprawienia estetyki dachu.

10. W poszczególnych warstwach arkusze papy powinny być przesunięte względem siebie tak aby zakłady (zarówno podłużne, jak i poprzeczne) nie pokrywały się w tych samych miejscach. Zaleca się by to przesunięcie wynosiło 50%. Aby uniknąć zgrubień papy na zakładach, można wykonać dodatkowo przycięcie narożników układanych pasów papy leżących na spodzie zakładu pod kątem 45° i po szerokości zakładu.

Mocowanie mechaniczne pap do podłoża – najbardziej trwałe i pewne połączenie warstw systemu

Podstawowym warunkiem zastosowania mocowania mechanicznego systemu jest mocne, wytrzymałe jednolite podłoże. Do mocowania pap lub termoizolacji należy użyć łączników mechanicznych w ilości od 3 do 9 szt. na m2, w zależności od strefy dachu, średnio 3,5szt./m2.

Dobór łączników zależy od rodzaju podłoża (beton, blacha, drewno) oraz od grubości całego systemu. Łączniki powinny być zamocowane w warstwie konstrukcyjnej dachu. W przypadku mocowania samej papy do podłoża należy wykorzystać tzw. wkręt stalowy z podkładką. Dla I strefy i budynku o wysokości do 20m można przyjąć następujący rozkład łączników. Poniżej schemat rozmieszczenia łączników mechanicznych. Dobór oraz rodzaj użytego łącznika każdorazowo potwierdza dostawca łączników mechanicznych, wykonując próby zrywania łączników dla podłoży istniejących, dla podłoży nowych posługując się wartościami tabelarycznymi, określającymi siły zakotwienia takiego łącznika w części nośnej przekrycia dachu.

Dokumentem wystawionym przez producenta łączników, potwierdzającym dobór rozwiązania, jest opracowany schemat z rozmieszczeniem, zagęszczeniem oraz wyznaczeniem odpowiednich stref na dachu. Ma to jednocześnie ułatwić montaż łączników, przez przeszkolone i wykwalifikowane firmy wykonawcze oraz bezpieczeństwo, że podczas silnych porywów wiatru, poszczególne warstwy dachowe nie oderwą się od podłoża.

Najczęściej popełniane błędy wykonawcze

Podstawowe wytyczne, odbiór prac PN-77/B-02011 Obciążenia w obliczeniach statycznych. Obciążenie wiatrem. PN-B-02361 Pochylenia połaci dachowych PN-80/B-10240 Pokrycia dachowe z papy i powłok asfaltowych – wymagania i badania przy odbiorze. Wytyczne producenta – instrukcje, deklaracje, opinie technologiczne, ekspertyzy Wartości pochylenia połaci dachowych dla materiałów bitumicznych i bitumicznopolimerowych jakie zaleca norma to: od 3 do 20%; dopuszcza jednak nachylenie ≥ 2% dla pokrycia z dwóch warstw papy termozgrzewalnej asfaltowej lub asfaltowo-polimerowej na betonie lub blasze trapezowej. Przykład niepoprawnego wykonania zakładu poprzecznego:

1. Brak wtopienia posypki w bitum.
2. Praca rękoma, bez odpowiedniej ochrony.
3. Brak stosowania wałka dociskowego.
4. Brak precyzji w ustawieniu szerokości zakładu poprzecznego i podłużnego.

Niewłaściwe ułożenie brytów papy (równolegle do okapu), co widać po opadach deszczu. Lokalnie tworzą się zastoiny wody, co czyni nieestetycznym wyglądem dachu.

Przykład wykonania połączenia w sposób nieprawidłowy. W miejscu tym powstało naturalne wzgrubienie aż 4 warstw papy – co jest niedopuszczalne i oczywistym błędem wykonawczym. Zakres badań przy odbiorze prac hydroizolacyjnych:

1. Sprawdzenie zgodności z dokumentacją techniczną oraz wykonawczą.
2. Sprawdzenie podłoża.
3. Sprawdzenie wbudowanych materiałów.
4. Sprawdzenie prawidłowości i dokładności wykonawstwa.
5. Sprawdzenie wypływów masy asfaltowej na zakładach.
6. Sprawdzenie zakładów papy – prawidłowość połączenia.
7. Próba wodna, potwierdzająca szczelność zakładów brytów pap

Zasady wentylacji pokrycia dachowego

1. Z wykorzystaniem papy perforowanej tzw. wentylującej. Przy renowacji większości dachów i przy wykonywaniu nowych pokryć dachowych na niektórych stropodachach niewentylowanych, z uwagi na wysoki opór dyfuzyjny pap zgrzewalnych zachodzi często konieczność odpowietrzania pokrycia. Aby to osiągnąć proponujemy zastosowanie papy wentylacyjnej perforowanej LEMAR oraz kominków wentylacyjnych. Rola papy wentylacyjnej jest niezwykle istotna dla żywotności wykonanego pokrycia. Umożliwia ona odprowadzenie na zewnątrz wilgoci przenikającej przez podłoże i dzięki temu zapobiega powstawaniu pęcherzy. W celu odprowadzenia wilgoci spod pokrycia papowego, należy zastosować kominki wentylacyjne (jeden na ok. 40-60 m2). Papę perforowaną układa się „na sucho”, tj. bez klejenia na zagruntowaną powierzchnię betonową lub stare pokrycie papowe. Pasy papy układa się na 2-3 cm zakład. Zgrzew warstwy hydroizolacyjnej z podłożem następuje poprzez otwory w papie wentylacyjnej. Papy wentylacyjnej nie należy układać w miejscach, w których może nastąpić wnikanie wody pod pokrycie dachowe, tj.:
   – wpasie przyokapowym,
   – przy wpustach dachowych i korytach odpływowych, –
   – przy dylatacjach konstrukcyjnych budynku,
   – przy kominach, ogniomurach itp.
   Od wyżej opisanych miejsc należy odsunąć pas papy wentylacyjnej na odległość min. 50 cm.

2. Z wykorzystaniem pap mocowanych mechanicznie do podłoża. Najbardziej trwałym i poprawnym z punktu widzenia technicznego jest układ z tzw. mocowaniem mechanicznym papy do podłoża. Łącznik mechaniczny typu wkręt stalowy (lub gwóźdź do tego przeznaczony) przytwierdza papę do podłoża, tworząc tym samym układ wentylowany – papa leży luźno na podłożu np. z desek lub płyt OSB, istniejących pap; przez co ewentualna wilgoć i cyrkulacja powietrza ma swobodny przepływ. Takie zastosowanie ma sens i działanie wówczas wtedy kiedy na podłożach istniejących mamy do czynienia z dużą ilością wilgoci. Papę mocuje się krawędziowo, tzn. na zakładzie podłużnym, w układzie jednowarstwowym na pasku bez posypki, średnio przyjąć należy ok. 3,5szt. łącznika na 1m2 powierzchni dachu tj. odstęp łączników ok. 33cm. Zakłady papy (poprzeczne i podłużne), dla układu jednowarstwowego, należy zgrzać palnikiem gazowym celem uzyskania szczelności hydroizolacji. Miejsce wystąpienia łącznika mechanicznego, będzie wówczas zasklepione upłynnioną na gorąco masą asfaltową, przez co samo połączenie uzyskuje szczelność.